INHOUD

• Bockshornklee – basisinformatie
• Fenegriek – de voedingswaarde
• Fenegriekzaden verlagen het cholesterolgehalte in het bloed
• Fenegriek en diabetes
• Bockshornklee voor het spijsverteringssysteem
• Kan fenegriek het testosteronniveau bij mannen verhogen?
• Andere gebruiksmogelijkheden van fenegriek
• Fenegriek – contra-indicaties en gebruik
• Samenvatting

Fenegriek is in ons land misschien niet zo populair als in Azië, maar wordt van jaar tot jaar steeds populairder. Dat heeft zijn reden, want het is een zeer veelzijdige plant met veel toepassingen. Dat het niet alleen in de kruidengeneeskunde, maar ook in de cosmetica en in de keuken zijn plaats heeft gevonden – als geweldig kruid – is bewezen. Het wordt al eeuwenlang gebruikt in de traditionele Aziatische geneeskunde, maar ook in het Midden-Oosten. Wat kunnen we winnen door het gebruik van Bockshornklee? We nodigen u uit om verder te lezen.

Bockshornklee – basisinformatie

Bockshornklee is niet de enige naam voor deze plant. Hij wordt ook Griekse klaver of godskruid genoemd. Het is een groene plant die lijkt op onze inheemse klaver en behoort tot de familie van de Fabaceae. Zijn oorspronkelijke leefgebied was Azië, maar in de loop van de tijd verspreidde hij zich ook naar Oost-Europa. In andere regio's wordt het echter als een geïmporteerde soort beschouwd. Dit verandert echter niets aan het feit dat hij tegenwoordig bijna overal ter wereld wordt gekweekt. Bockshornkleevruchten zijn lange peulen die een karakteristieke, licht milde geur verspreiden. Bockshornkleezaden worden voor medische doeleinden gebruikt. Hiervoor wordt een volgroeide plant gesneden en vervolgens worden de vruchten gedorst om deze zaden te verkrijgen. Ze worden in de traditionele geneeskunde gebruikt voor de behandeling van vele ziekten. Ze worden aanbevolen ter verlichting van de symptomen van diabetes, oogziekten, maar ook verschillende huidaandoeningen.

Fenegriek – de voedingswaarde

Fenegriekzaden zijn een zeer goede bron van vitamine C, maar ook van vitamine B6, vitamine A, foliumzuur en vele mineralen. We kunnen bijvoorbeeld calcium, ijzer, fosfor, zink en natrium noemen. Het is opmerkelijk dat ze tot 30% slijmstoffen bevatten, waarvan de meeste galactomannanen zijn. Zij zijn verantwoordelijk voor de vele gezondheidsbevorderende eigenschappen van deze zaden. Bovendien bevatten ze veel vet, maar ook eiwitten en etherische oliën. In 100 gram droge zaden vinden we ongeveer 330 kcal, wat een aanzienlijke energielading is. Zoals bijna alle planten bevatten ze ook flavonoïden (vitexine, isovitexine en vicenine), verschillende bittere stoffen, alkaloïden en plantensterolen. Fenegriekzaadextracten kunnen zowel uitwendig als inwendig worden toegepast. Talrijke studies hebben echter aangetoond dat bij inwendig gebruik duidelijk betere therapeutische effecten worden bereikt.

Fenegriekzaden verlagen het cholesterolgehalte in het bloed

Fenegriekzaden of de daaruit gewonnen olie kunnen een positief effect hebben op onze bloedsomloop. Het kan bijdragen aan het verlagen van het totale cholesterolgehalte, maar ook van het LDL-cholesterol-, triglyceriden- en VLDL-gehalte (low-density lipoproteïne). Al deze heilzame effecten van fenegriek zijn mogelijk dankzij de daarin aanwezige steroïde saponinen. Hun hoofdfunctie is het verhogen van de snelheid van het cholesterolmetabolisme in de lever. Hierdoor wordt overtollig cholesterol omgezet in galzuren, die vervolgens uit het lichaam worden uitgescheiden. Bovendien kunnen saponinen de vetopname verminderen, wat aanzienlijk bijdraagt aan het verlagen van het risico op ziekten zoals atherosclerose, coronaire hartziekte of hartinfarct.

Fenegriek en diabetes

We hebben al vermeld dat fenegriekzaden tot 30% slijmstoffen bevatten. Ze kunnen vooral waardevol zijn voor diabetici en mensen die problemen hebben met een te hoge bloedsuikerspiegel. Fenegriekzaden die voor de maaltijden worden geconsumeerd, kunnen het proces van maaglediging vertragen. Bovendien hebben ze een effect op het verlagen van de postprandiale bloedsuikerspiegel. Het is ook vermeldenswaard dat ze kunnen bijdragen aan het verminderen van de activiteit van enzymen die verantwoordelijk zijn voor de afbraak van koolhydraten, maar ook aan het verminderen van het suikergehalte dat in de urine terechtkomt. Hierdoor wordt het risico op glycosurie (glucosurie) verminderd. Fenegriek kan ook de bloedsuikerspiegel verlagen, eveneens via een ander mechanisme. Het gaat om 4-hydroxyisoleucine. Dit is een aminozuur dat inwerkt op de alvleesklier en de insulinesecretie kan induceren. Dit effect wordt versterkt door een reeks polyfenolen, die op hun beurt het weefsel gevoeliger maken voor de werking van dit insuline en het daardoor nog effectiever maken.

Bockshornklee für das Verdauungssystem

Fenegriekzaden kunnen een uitstekende aanvulling zijn op de farmacotherapie bij veel aandoeningen van het spijsverteringsstelsel, maar niet alleen dat. Waterextracten van fenegriekzaden worden bijvoorbeeld gebruikt als hulpmiddel bij maagzweren. Dit is te danken aan de aanwezigheid van polysaccharidefracties die als vezels dienen. Nadat ze in de maag zijn aangekomen, vormen ze een beschermlaag voor het ontstoken maagslijmvlies. Ze beschermen tegen de bijtende werking van zoutzuur en pepsine. Hierdoor bevorderen ze een snellere regeneratie. Bovendien verbeteren fenegriekzaden de spijsvertering perfect. De daarin aanwezige stoffen kunnen de afscheiding van maagsap, gal en speeksel versterken. Daarnaast werken ze eetlustopwekkend, waardoor ze ook aanbevolen worden voor kieskeurige eters. Dankzij het vezelgehalte versnellen ze echter de beweging van voedsel in de darm en verhogen ze bovendien de peristaltiek. Hierdoor verminderen ze constipatie. Interessant is dat de zaden van deze plant met succes kunnen worden gebruikt ter ondersteuning van de behandeling van aambeien. Ze bevatten flavonoïden die de stevigheid van de bloedvatwanden verhogen en deze kunnen afsluiten. Fenegriek kan ook de leverfunctie ondersteunen. Het heeft een hepatoprotectieve werking die niet verschilt van die van silymarine. Het is een antioxidant die vaak wordt gebruikt bij verschillende leveraandoeningen. Het werkt ontstekingsremmend, remt de overmatige penetratie van toxische stoffen in het orgaan en voorkomt ook fibrose.

Kan fenegriek het testosteronniveau bij mannen verhogen?

Volgens de nieuwste berichten kan fenegriek het testosteronniveau beïnvloeden en overtollig lichaamsvet verminderen. Deze studie werd in 2010 uitgevoerd door onderzoekers van de Baylor University. In het kader van de studie kregen jonge mannen (voornamelijk degenen die in de sportschool trainden) dagelijks 500 mg fenegriekextract toegediend. Vervolgens trainden ze 4 dagen per week met gewichten. Het onderzoek werd twee maanden lang uitgevoerd en de resultaten werden daarna verzameld. Het bleek dat fenegriek de hoeveelheid lichaamsvet aanzienlijk kan verminderen en het testosteronniveau kan verhogen. Interessant genoeg werd het effect op spierkracht en uithoudingsvermogen als verwaarloosbaar beschreven.

Andere gebruiksmogelijkheden van fenegriek

Fenegriekzaden werken ook als een natuurlijk slijmoplossend, ontstekingsremmend en pijnstillend middel. Daardoor kan het ad hoc worden ingezet bij verkoudheid en griep. Interessant is dat ze vergelijkbaar kunnen werken als de bij ons bekende antibiotica. Fenegriekextracten zullen zich bewijzen als aanvulling op de standaard antibiotische therapie. Vooral bij infecties met Staphylococcus aureus, E. coli, longontsteking en salmonella. Daarnaast kunnen kompressen van de zaden van deze plant nuttig zijn bij verschillende beschadigingen en huidaandoeningen. Ze werken als geneesmiddel tegen abcessen, kneuzingen, furunkels, maar ook zweren. Het is ook vermeldenswaard dat fenegriek de lactatie verhoogt. Dit is zeker belangrijk voor vrouwen die problemen hebben met te weinig voeding.

Fenegriek – contra-indicaties en gebruik

Bij het gebruik van fenegriekzaden zijn er praktisch geen contra-indicaties. Alleen op de dosering moet gelet worden, want net als bij alles kan er ook bij ons een overdosis ontstaan. Wat het gebruik betreft, hangt alles af van hoe we het willen gebruiken. Als we kiezen voor uitwendig gebruik, is een fenegriekzadenkompres het meest geschikt. Meng hiervoor 50 tot 100 g gemalen zaden met water in zo'n verhouding dat er een dikke pasta ontstaat. Voeg hieraan ongeveer een halve theelepel gewone tafelazijn toe. Breng de bereide pasta aan op de doelplaats. Voor intern gebruik zijn rauwe, gemalen zaden het beste geschikt. Om het innemen te vergemakkelijken, kunt u jam of honing toevoegen. Belangrijk is dat de verhoudingen 1:1 zijn. Op deze manier bereid fenegriek kan twee keer per dag met een theelepel bij een maaltijd worden ingenomen.

Samenvatting

Fenegriek is een echt interessante plant. Bovendien spreekt een hoge toepassingsveiligheid voor zich. Het is echter niet alleen de moeite waard om het te gebruiken bij diverse huidaandoeningen. Het heeft een weldadige werking op het spijsverterings- en bloedsomloopsysteem, maar ook diabetici zouden het gebruik moeten overwegen. Ondanks de relatief geringe populariteit in Polen groeit het nog steeds. Dankzij de specifieke bittere smaak doet het het ook goed in de keuken als een ongebruikelijk kruid.